کانون پتنت ایران
خدمات
ثبت اختراع داخلی
با توجه به قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری مصوب سال ۱۳۸۶، در خصوص استعلام شرایط ماهوی اختراعات از مراجع مورد تأیید توسط مرکز مالکیت معنوی ایران، پاسخ به استعلام اختراعات حوزه نانو به کانون پتنت ایران (واحد مالکیت فکری سابق در ستاد ویژه توسعه فناوری نانو) واگذار شده است. به عبارت دیگر، کانون پتنت ایران به عنوان تنها مرجع رسمی استعلام در این حوزه میباشد. بدینمنظور، جهت کسب اطلاعات بیشتر و نیز ثبت درخواست، به سایت iripo.ssaa.ir مراجعه فرمائید.
پس از ارجاع درخواست مخترع از اداره کل مالکیت صنعتی ایران، با مخترع جهت ثبت نام در پورتال مالکیت فکری (قسمت ورود به سایت مخصوص افراد حقیقی، افراد حقوقی، دانشگاهها و پژوهشگاهها) و واریز هزینه داوری از داخل پورتال، تماس گرفته میشود.
- مخترعین حقیقی: دو میلیون و پانصد هزار ریال (معادل دویست و پنجاه هزار تومان)
- مخترعین حقوقی: سه میلیون و پانصد هزار ریال (معادل سیصد و پنجاه هزار تومان)
مراحل و روند بررسی اختراعات داخلی ارجاع شده از اداره مالکیت صنعتی ایران به ستاد کانون پتنت ایران:
ثبت اختراع خارجی
یکی از مهمترین الزامات و پیشنیازهای ورود محصولات دانشبنیان به بازارهای بینالمللی اطمینان از حفاظت از حقوق مالکیت فکری و اثبات حق مالکیت فناوران و شرکتها بر آنهاست. از این رو نظامهای مالکیت فکری و به ویژه نظام ثبت اختراع (پتنت) برای ثبت رسمی این دستاوردها و احراز مالکیت افراد بر نوآوریها و ابتکاراتشان در کشورهای مختلف ایجاد شده است. عدم توجه به قوانین مالکیت فکری در بازار بینالملل میتواند خسارات زیادی را از جمله افشا شدن فناوری در بازر هدف و یا مورد پیگرد قرار گرفتن از طرف رقبا و سازندگان محصولات مشابه گردد.
از مهمترین ماموریتهای کانون پتنت ایران، حمایت از ثبت اختراع در ادارات ثبت اختراع بین المللی میباشد. از مزایای ثبت اختراع، عدم افشای نتایج با ارزش حاصل از تحقیقات شرکتهای دانشبنیان و یا پایاننامههای دانشجویی در قالب مقاله؛ و کمک به تجاریسازی دستاوردهای پژوهشی پژوهشگران و نخبگان علمی و صنعتی است.
به همین منظور و در راستای حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از مخترعانی که قصد دارند در دفاتر ثبت اختراع بین المللی اختراع خود را ثبت نمایند، حمایتی در قالب آییننامه حمایت از ثبت اختراع خارجی صورت میگیرد.
فرآیند ثبت اختراع خارجی را میتوانید در شکل زیر مشاهده نمایید:
متقاضیانی که درخواست آنها مورد تأیید قرار نگرفته است، تنها تا ۱۰ روز پس از اعلام نتیجه، فرصت دارند تا از امکان «درخواست بررسی مجدد» در پرتال استفاده نمایند. در غیر این صورت «درخواست بررسی مجدد» منوط به پرداخت هزینه تا حداکثر ۴۵ روز پس از اعلام نتیجه خواهد بود.
ثبت علامت تجاری (برند)
علامت تجاری، نشانی است (شامل حرف، عدد، عکس، شکل، رسم و یا ترکیبی از آنها، اشکال سه بعدی، همچنین اصوات و حتی شعارهای تبلیغاتی و نشانهای قابل استشمام نظیر بو) که قادر است محصولات یا خدمات یک بنگاه را از بنگاههای دیگر متمایز سازد. اهمیت علائم تجاری وقتی مشخص میشود که مشتریان حاضر باشند برای به دست آوردن کالا یا خدمات تحت یک علامت تجاری خاص، هزینه بیشتری پرداخت کنند.
کانون پتنت ایران، در قالب حمایت از شرکتهای دانشبنیان، بخشی از هزینههای ثبت علامت تجاری در خارج از کشور را مورد حمایت قرار میدهد. این حمایت به میزان ۷۰ درصد برای شرکتهای دانشبنیان تا سقف ۱۰ میلیون تومان برای هر کشور است. همچنین تعداد کشورهایی که ثبت علائم تجاری در آنها مورد حمایت قرار میگیرد، حداکثر ۳ کشور است.
رصد فناوری و تحلیل اختراع
رصد فناوری و تحلیل اختراع با استفاده از بانکهای اطلاعاتی اختراعات ثبت شده، فراهم میشود. این اطلاعات در سطوح مختلف شرکتهای دانش بنیان و همچنین در حوزههای مختلف فعالیتهای پژوهشی کاربرد دارد. لذا استفاده از نتایج تحلیل اختراع برای مدیران شرکتهای دانش بنیان و محققان مفید خواهد بود. رصد فناوری و تحلیل اختراع، اطلاعات ارزشمندی را در اختیار قرار میدهند که در ذیل به تعدادی از آنها اشاره شده است:
- اجتناب از دوباره کاری (کاهش هزینههای پژوهشی)
- انجام پژوهش از یک سطح دانش بالاتر
- توجه به جنبههای محافظت از اختراع
- شناسایی محصولات جدید و فناوریهای نوظهور
- آگاهی از روندهای فنی و تجاری فناوری در دیگر کشورها و تعیین زمینههای مطمئن برای سرمایه گذاری
- شناسایی اختراعهای آزمایش شده به عنوان رویدادهای جدید
- پیدا کردن راه حل برای مسائل
در این راستا کانون پتنت ایران، با به کارگیری متخصصان این حوزه، تحلیلهای جامعی را در اختیار متقاضیان قرار میدهد. همچنین شرکتهای دانشبنیانی که تقاضای تحلیل پتنت دارند، مورد حمایت ۸۰ درصدی از کل هزینهها قرار میگیرند.
ارزشگذاری و تجاریسازی داراییهای فکری
در دنیای امروزی، ارزش داراییهای فکری شرکتهای بزرگ و پیشرو، بسیار بیش از داراییهای فیزیکی است و به همین دلیل نمیتوان از ارزشگذاری آنها غفلت نمود. از طرفی ارزشگذاری داراییهای فکری، امری جدید و البته بسیار پیچیده است، چراکه بایستی برای یک دارایی معنوی، ارزش مادی تعیین نمود. به طور کلی برآوردِ اختلاف میان منفعت حاصل از یک دارایی فکری (مانند اختراع و فناوری) و ریسک و هزینهٔ آن را ارزشگذاری دارایی فکری گویند، بدین معنا که هرچه سود آن دارایی فکری بیش از ریسک آن باشد، آن دارایی ارزش بیشتری دارد. ارزشگذاری داراییهای فکری، ابزاری قدرتمند در فرآیندهای تصمیمگیری و سیاستگذاری برای مواردی چون تخصیص منابع و بودجه و اولویت بخشی به برنامهها و پروژههای تحقیقاتی و اجرایی است.
در این راستا کانون پتنت ایران با در اختیار داشتن افرادی متخصص در این زمینه، داراییهای فکری و معنوی شرکتها و اختراعات و فناوریهای محققان را ارزشگذاری مینماید و در ادامه نیز به عنوان واسطی معتبر، نتایج ارزشگذاری را در اختیار سرمایهگذاران قرار داده و فرایند تجاریسازی اختراعات شامل شراکت در تولید، فروش قطعی یا اجازهٔ بهرهبرداری برای مدت یا میزان مشخص را برای هر دو طرف معامله (مخترعان و سرمایهگذاران) تسهیل مینماید.
دفاتر
نمایندگان دفاتر مالکیت فکری
اکرم طاهری
ataheri@aut.ac.ir دانشگاه صنعتی امیرکبیر
۶۴۵۴۵۴۲۹
زینب فرهادی نژاد
z.farhadinejad@ippi.ac.ir پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران
۰۲۱۴۸۶۶۲۰۶۶
راضیه مهرابی کوشکی
r_mehrabi84@yahoo.com شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان
۰۳۱۳۳۸۶۵۳۵۵
عبداله کریمی آذر
karimia@modares.ac.ir دانشگاه تربیت مدرس
۸۲۸۸۳۲۶۷
زهرا اطهری
arka_idea@yahoo.com دانشگاه فردوسی مشهد
۰۵۱۳۸۷۹۹۴۴۷
آسیه رحیم سلمانی
a.rahimsalmani@gmail.com دانشگاه اصفهان
۰۳۱۳۷۹۳۲۷۶۸
حامد دهقانپور
hdehghanpur@yahoo.com پارک علم و فناوری استان فارس
۳۶۳۶۰۳۰۳
مرضیه رحمانی
rah72002@yahoo.com دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران
۸۱۶۳۳۶۸۲
محمد رضا حسینی بغداد آبادی
mrh@ystp.ac.ir پارک علم و فناوری استان یزد
۰۳۵۳۷۲۶۰۰۴۱
سیدجعفر طباطبائی لطفی
universitysanat@yahoo.com دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی
۰۲۱۲۲۴۳۹۷۸۵
زهرا محبی
zmohebbi23@yahoo.com دانشگاه شهید بهشتی
۲۲۴۳۱۷۹۰
طاهره کبیری
t.kabiri@sbmu.ac.ir دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی
۲۲۴۳۹۷۸۵
مهشید صمیمی
utip@ut.ac.ir دانشگاه تهران
۰۲۱۸۸۰۱۲۰۷۶
شعبان محمدی
sh.mohamadi@basu.ac.ir دانشگاه بوعلی سینا
۰۸۱۳۸۳۸۰۱۲۲
فائزه مقسومی
faezemaghsoumi@gmail.com انستیتو پاستور ایران
۶۴۱۱۲۵۱۰
مژگان سلوکی
msolooki@gmail.com پارک علم و فناوری استان گیلان
۰۱۳-۳۳۴۶۱۵۶۷
داود معروفی
park.ipo@sustp.ir دانشگاه سمنان
۰۲۳۳۳۳۳۵۶۳۱
پایان امینی
payanamini@gmail.com دانشگاه صنعتی اصفهان
۰۳۱۳۳۹۱۲۲۹۲
ابوالفضل الیاسی ایرایی
ab.elyasi.ir@gmail.com انستیتو پاستور ایران
۰۱۱۴۳۱۹۸۰۶۷
امیر نقدی نسب
sanat@uk.ac.ir دانشگاه شهید باهنر کرمان
۰۳۴۳۳۲۵۷۴۱۲
رباب رضایی
Technology_affirs@tabrizu.ac.ir دانشگاه تبریز
۰۴۱۳۳۳۹۳۵۲۹
رضا فیض آبادی
reza.feyzabadi@gmail.com جهاد دانشگاهی پارک علم و فناوری استان خراسان شمالی
۰۵۸۳۲۲۱۰۰۸۶
راحله ملاجانی
patent@iums.ac.ir دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران
۸۶۷۰۲۵۱۹
رسول منصوریفرد
amf.msc@gmail.com پارک علم و فناوری خلیج فارس (استان بوشهر)
۰۷۷۳۳۳۳۳۵۶۰
اسماعیل میرزایی
e_mirzaei@sums.ac.ir دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان فارس (شیراز)
۰۲۱۸۴۷۴۱۹۴۲
فاطمه امیرنژاد
mamirnezhad@gmail.com مرکز رشد لوازم و تجهیزات پزشکی
۶۶۵۶۶۶۴۳
مهدی یزدانی بیجاربنه
Mehdi_yazdani2007@yahoo.com دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین
۰۲۸۳۳۶۷۵۷۸۴
لیلا خان محمدزاده
rairom@kntu.ac.ir دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
۸۸۷۹۵۹۱۲
محمود نصرالله زاده بائی
mahmoudnasr81@gmail.com دانشگاه قم
۰۱۱۱۳۲۳۰۵۷۱
محمد ادریس اله ویسی
edris_ed@yahoo.com جهاد دانشگاهی پارک علم و فناوری جهاد دانشگاهی کرمانشاه
۰۸۳۴۶۵۲۸۷۶۰
حامد قمی
hamed1985.gh@gmail.com دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد
۰۳۱۴۲۲۹۲۷۴۷
رحمان کلانتری
kalantari1990@yahoo.com معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری بنیاد ملی نخبگان
۰۶۶۳۳۲۳۹۸۹۲
مریم فولادی
mfouladi.ml@gmail.com انستیتو پاستور ایران
۶۴۱۱۲۵۱۰
آییننامهها
آییننامه حمایت از ثبت اختراع در ادارات ثبت اختراع خارجی
یکی از مهمترین الزامات و پیشنیازهای ورود محصولات دانشبنیان به بازارهای بینالمللی اطمینان از حفاظت از حقوق مالکیت فکری و اثبات حق مالکیت فناوران و شرکتها بر آنهاست. از این رو نظامهای مالکیت فکری و به ویژه نظام ثبت اختراع (پتنت) برای ثبت رسمی این دستاوردها و احراز مالکیت افراد بر نوآوریها و ابتکاراتشان در کشورهای مختلف ایجاد شده است. عدم توجه به قوانین مالکیت فکری در بازار بینالملل میتواند خسارات زیادی را از جمله افشا شدن فناوری در بازر هدف و یا مورد پیگرد قرار گرفتن از طرف رقبا و سازندگان محصولات مشابه گردد.
از مهمترین ماموریتهای کانون پتنت ایران، حمایت از ثبت اختراع در ادارات ثبت اختراع خارجی میباشد. از مزایای ثبت اختراع، عدم افشای نتایج با ارزش حاصل از تحقیقات شرکتهای دانشبنیان و یا پایاننامههای دانشجویی در قالب مقاله؛ و کمک به تجاریسازی دستاوردهای پژوهشی پژوهشگران و نخبگان علمی و صنعتی است.
به همین منظور و در راستای حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از مخترعانی که قصد دارند در دفاتر ثبت اختراع معتبر دنیا اختراع خود را ثبت نمایند، حمایتی در قالب مواد ذیل صورت میگیرد.
ماده ۱: خدمات مورد حمایت
کانون پتنت ایران در قالب حمایت از اساتید، دانشجویان، محققان و شرکتهای دانشبنیان، بخشی از هزینههای ثبت اختراع (پتنت) خارجی شامل هزینه ثبت، پیادهسازی، حقالزحمه وکیل و همچنین هزینه حفاظت را، در یکی از ادارات ثبت اختراع معتبر مورد حمایت قرار میدهد. علاوه بر این مبلغی نیز به عنوان تشویقی در مراحل مختلف ثبت به مخترعین اعطا میشود
ماده ۲: میزان حمایت
هزینههای ثبت اختراع مرتبط با ماده ۱ برای اختراعاتی که مورد تأیید شورای مالکیت فکری قرار گیرند، به میزان حدود ۹۰% در یک اداره ثبت اختراع مورد حمایت کانون پتنت قرار میگیرد.
ماده ۳: شرایط حمایت از ثبت اختراع
حمایت از ثبت اختراع تنها در مواردی انجام میشود از شرایط عمومی زیر برخوردار باشد:
- داشتن نوآوری در دنیا
- دارا بودن گام اختراعی (بدیهی نبودن ادعای مرتبط با اختراع)
- قابلیت تولید (برخورداری از قابلیت کاربرد صنعتی)
حمایت از درخواستهای ثبت اختراع منوط به انجام کلیه مراحل ثبت توسط کارگزاران مورد تأیید کانون است و برای استفاده از حمایتهای این آییننامه، استفاده از کارگزاران خارج از کانون مجاز نیست.
ماده ۴: نحوه دریافت حمایت
حمایت کانون پتنت ایران متناسب با مراحل پیشرفت کار و گزارشات ارسالی کارگزار در وجه کارگزار پرداخت میگردد.
حمایت مذکور پس از پرداخت سهم ۱۰ درصدی مخترع اعمال میشود.
ماده ۵: گردش کار حمایت از ثبت اختراعات در واحد مالکیت فکری
- مراجعه به سایت «www.patentoffice.ir» و ثبت نام در پرتال جامع ثبت اختراعات
- آغاز فرآیند ثبت اختراع خارجی از طریق پرتال جامع، وارد کردن کلیه اطلاعات شخصی و نیز جزئیات مربوط به تقاضای ثبت اختراع توسط متقاضی
- بررسی شکلی اطلاعات، کارشناسی مدارک و مستندات ارسالی از طرف متقاضی توسط کانون پتنت ایران
- اطلاعرسانی به متقاضی در خصوص تکمیل و رفع نواقص (در صورت نیاز)
- بررسی و ارزیابی پرونده از جهت دارا بودن نوآوری، گام اختراعی (بدیهی بودن) و قابلیت تولید (کاربرد صنعتی) توسط تیم ارزیابی
- بررسی نهایی درخواست در جلسه شورای مالکیت فکری و تصمیمگیری نهائی
- اعلام نتیجه نهائی به متقاضی (رد یا تأیید قابلیت ثبت اختراع خارجی)
- ارجاع پرونده به کارگزار (در صورت تأیید پرونده)
- عقد قرارداد ثبت اختراع توسط کانون با مخترعین به منظور دریافت ۱۰ درصد از هزینه ثبت
- نظارت بر روند پیگیری پرونده در اداره ثبت اختراع مربوطه تا ثبت و یا رد نهایی
ماده ۶: میزان تشویقی مخترعین
- در صورتی که اختراع تأیید شده در مرحله انتشار (publish) قرار بگیرد کانون پتنت ایران مبلغ ۳۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال به عنوان تشویقی به حساب مخترعین پرداخت میکند.
- در صورتی که اختراع تأیید شده در مرحله تأیید نهایی (grant) قرار بگیرد مبلغ ۳۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال دیگر نیز به عنوان تشویقی به حساب مخترعین پرداخت میشود.
ماده ۷: نحوه دریافت تشویقی
- مبالغ ماده ۶ به حساب فرد ثبت کننده اختراع در سیستم پرتال کانون واریز میشود و کانون دخالتی در میزان سهم هر مخترع ندارد.
آیین نامه حمایت از ایجاد نمایندگی دفاتر
مقدمه
ترویج فرهنگ مالکیت فکری یکی از راهکارهای توسعهٔ شاخصهای فناوری در کشورهای پیشرفته است. در همین راستا، کانون پتنت ایران بهعنوان یکی از واحدهای همکار معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با رعایت مفاد این آییننامه اقدام به صدور مجوز برای ایجاد دفاتر نمایندگی در مراکز علمی و پژوهشی کشور خواهد نمود.
مادهٔ ۱: مخاطبین
مراکز علمی و پژوهشی که مخاطب این آییننامه هستند، عبارتند از:
- دانشگاهها، پژوهشگاهها و مؤسسات آموزشی و پژوهشی
- پارکهای علم و فناوری
- شهرکهای علمی و تحقیقاتی، مراکز رشد و سایر مراکز مرتبط
مادهٔ ۲: شرح وظایف دفاتر نمایندگی
وظایفی که برای دفاتر نمایندگی قابل تعریف است، عبارتند از:
- ارائهٔ گزارش عملکرد توسط متصدیان دفاتر، هر ۲ ماه یکبار به کانون
- معرفی کانون پتنت به اعضای هیئت علمی، دانشجویان و محققین
- حضور در جلسات دفاع دانشجویان ارشد و دکتری
- ارسال درخواستهای ثبت اختراع به کانون
- برگزاری جلسات مشاوره با اساتید و دانشجویان تحصیلات تکمیلی و هماهنگی کارگاههای آموزشی (با تأیید کانون پتنت)
تبصرهٔ ۱: درخواستهای ثبت اختراع باید قابلیت ثبت در USPTO را داشته باشند.
تبصرهٔ ۲: درخواستهای ثبت اختراع باید بهگونهای آماده شوند که نیازی به بررسی شکلی، توسط کانون نباشد.
مادهٔ ۳: شرایط و مدارک مورد نیاز جهت صدور مجوز
مراکزی که خواهان تأسیس دفاتر هستند باید مدارک ذیل را به کانون پتنت ایران ارائه نمایند:
- معرفی متصدی دفتر (نماینده) طی یک نامهٔ رسمی به کانون
- گواهی آخرین مدرک تحصیلی نمایندهٔ معرفی شده
- گواهی اشتغال به کار نمایندهٔ معرفی شده جهت احراز سابقهٔ کار او در مرکز
- لیست اعضای هیئت علمی مرکز و رتبهٔ آنها
- تعداد مقالات انتشاریافتهٔ مرکز در سالی که درخواست مجوز ارسال شده است.
- لیست مجلاتی که مقالات مذکور در آنها انتشار یافتهاند.
- تعداد دانشجویان در حال تحصیل و یا فارغالتحصیل مرکز در مقطع دکترا
- تعداد دانشجویان در حال تحصیل مرکز در دورهٔ پسادکتری
- خلاصهای از رزومهٔ علمی مرکز
تبصرهٔ ۳: متصدی دفتر حداقل باید دارای مدرک کارشناسی و سابقهٔ کار اجرایی در مرکز مربوطه باشد.
تبصرهٔ ۴: درصورتی که درخواست ارسالی در ابتدای سال تنظیم شده باشد، تعداد مقالات انتشار یافتهٔ مرکز در پیش از سال درخواست، مد نظر قرار میگیرد.
تبصرهٔ ۵: فردی که نمایندگی این کانون را به عهده میگیرد نباید شغل یا سمت دیگری در مرکز ذیربط داشته باشد.
مادهٔ ۴: فرایند صدور مجوز
پس از بررسی مدارک ارسالی و تأیید آن توسط کانون، گواهی اجازه به کار برای دفتر صادر خواهد شد. از تاریخ صدور این مجوز، متصدی دفتر در مرکز ذیربط، فرصت دارد که ظرف مدت حداکثر ۹ ماه، حداقل یک درخواست ثبت اختراع را به کانون ارسال نماید، مشروط بر اینکه این درخواست به تأیید کانون برسد. درصورت کسب این امتیاز، متصدی دفتر میتواند فعالیت دائم خود را شروع نماید و در غیر اینصورت تصدی امور دفتری برای فرد مذکور کان لم یکن تلقی گردیده و مرکز مربوطه موظف است فرد جدید را ظرف مدت حداکثر یک ماه از پایان فعالیت فرد پیشین، به کانون معرفی نماید. در صورتی که برای کانون محرز گردد مرکز مورد نظر ظرفیت لازم را نداشته باشد نمایندگی کانون پتنت از آن مرکز سلب میشود.
تبصرهٔ ۶: در صورتی که متصدی دفتر، قصد استعفا و یا واگذاری مسئولیت به غیر را داشته باشد باید مراتب را با ذکر دلایل و مستندات لازم حداقل یک ماه قبل به مرکز ذیربط و کانون اطلاع داده و مرکز ذیربط نیز موظف است طی یک نامهٔ رسمی فرد جدید را ظرف مدت حداکثر یک ماه از تاریخ پایان فعالیت فرد پیشین، جهت تصدی امور دفتری معرفی نماید.
تبصرهٔ ۷: با درخواست مراکزی که در وهلهٔ اول مورد تأیید قرار نگرفتهاند، در صورتی موافقت میگردد که تعداد درخواستهای ثبت اختراع آنها که تاییدیهٔ کانون را دریافت نمودهاند، به حد قابل قبولی برسد.
تبصرهٔ ۸: در صورتی که مراکز تأیید شده برای ایجاد دفاتر نمایندگی، نتوانند ظرف مدت حداکثر ۹ ماه هیچگونه درخواستی را برای ثبت اختراع به کانون ارسال نمایند (مشروط به دریافت تأییدیه از کانون)، دفاتر نمایندگی در این مراکز لغو خواهد شد.
مادهٔ ۵: این آییننامه در ۱ مقدمه و ۵ ماده و ۸ تبصره، در تاریخ ۷/۶/۹۵ به تأیید کمیتهٔ اجرایی کانون پتنت ایران رسید و از همان تاریخ قابل اجرا میباشد.
آییننامه اعطای وام قرض الحسنه به شرکتهای دارای ثبت اختراع خارجی
در راستای ترویج ثبت نوآوریهای شرکتها در قالب ثبت اختراع در ادارات معتبر ثبت اختراع دنیا و همچنین استفاده از اختراعات ثبت شده توسط این شرکتها، کانون پتنت ایران بر اساس این آیین نامه از شرکتهای نوآور حمایت مینماید. به همین منظور و در راستای حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، به شرکتهایی که دارای ثبت اختراع خارجی (گرنت شده) میباشند، وام قرضالحسنهای در قالب مواد ذیل اعطاء میگردد.
ماده ۱: خدمات مورد حمایت
کانون پتنت ایران در قالب حمایت از شرکتهای دانشبنیان اختراعمحور، به شرکتهایی که ثبت اختراع خارجی (گرنت شده) دارند، وام قرض الحسنه اعطا مینماید.
ماده ۲: میزان حمایت
وام قرض الحسنه به میزان ۵۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال (معادل پنجاه میلیون تومان) خواهد بود.
ماده ۳: شرایط حمایت از شرکتها
- مخترع یکی از اعضای شرکت باشد.
- مالکیت اختراع به نام شرکت باشد.
- اختراع در یکی از ادارات معتبر دنیا ثبت و گرنت شده باشد.
- اختراع ثبت شده، مطابق با حوزه فعالیت شرکت باشد.
ماده ۴: نحوه اعطای وام
پس از بررسی و ارزیابی پتنت ثبت شده و بازدید کارشناسان کانون پتنت از شرکت، در خصوص پرداخت و یا عدم پرداخت وام تصمیم گیری میگردد.
ماده ۵: نحوه بازپرداخت وام
- یک سال پس از دریافت وام، بازپرداخت آن آغاز میگردد.
- اقساط وام هر ۳ الی ۴ ماه یک بار توسط شرکت پرداخت میگردد.
آییننامه حمایت تشویقی عملکرد دفاتر مالکیت فکری (Success Fee)
یکی از اهداف کانون پتنت ایران ایجاد و ارتقاء دفاتر مالکیت فکری دانشگاهها و مراکز آموزش عالی و به کارگیری نیروی متخصص در این دفاتر است. کانون علاوه بر حمایت مالی از هزینههای ثبت اختراع در دفاتر معتبر بین المللی، به منظور تشویق دفاتر مالکیت فکری جهت ترویج، فرهنگ سازی و توسعه فعالیتهای در این حوزه، براساس این آیین نامه از ارسال درخواستهای ثبت اختراع بین المللی حمایت تشویقی به عمل میآورد.
ماده ۱: خدمات مورد حمایت
کانون پتنت ایران در قالب حمایت از دفاتر مالکیت فکری، مسئول یا کارشناس دفتر را به ازای درخواستهای ثبت اختراعات خارجی که از طریق سیستم پرتال به کانون ارسال شود پس از بررسی توسط کمیته تخصصی مربوطه، در صورت تأیید مورد تشویق قرار میدهد.
تبصره ۲-۱: دفاتر مالکیت فکری در ارسال درخواستهای مربوط به این ماده محدودیتی از نظر تعداد و موضوع اختراع ندارند.
ماده ۲: کمیته تخصصی
مطابق با درخواستهای ارسالی از متقاضیان، کانون پتنت برای پروندههای دریافتی، متناسب با موضوع و تعداد، کمیتههای تخصصی تشکیل میدهد. اعضای کمیته تخصصی، درخواستهای ماده ۱ را از نظر داشتن شرایط عمومی اختراع (مطابق با ماده ۳) بررسی و داوری میکنند.
ماده ۳: شرایط حمایت از ثبت اختراع
حمایت تشویقی دفاتر مالکیت فکری تنها در مواردی انجام میشود که درخواستهای ارسالی از شرایط عمومی زیر برخوردار باشند:
- داشتن نوآوری در دنیا
- دارا بودن گام ابتکاری (بدیهی نبودن ادعای مرتبط با اختراع)
- قابلیت تولید (برخورداری از قابلیت صنعتی)
ماده ۴: میزان تشویقی
کانون طبق این ماده به ازای هر درخواست ثبت اختراع خارجی منطبق با ماده ۱ در صورت تأیید در کمیته تخصصی، مبلغ ۱۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال (معادل یک میلیون تومان) به کارشناس مربوطه پرداخت میکند.
ماده ۵: نحوه اعطای حمایت
مبلغ ذکر شده در ماده ۴ به حساب شخصی کارشناس دفتر مالکیت فکری واریز میگردد.
ماده ۶: گردش کار حمایت از ثبت اختراعات در واحد مالکیت فکری
- مراجعه به سایت «www. patentoffice. ir» و ورود به سیستم پرتال جامع
- آغاز فرآیند ارسال درخواست حمایت از ثبت اختراع خارجی از طریق پرتال
- بررسی شکلی اطلاعات، کارشناسی مدارک و مستندات ارسالی از طرف متقاضی توسط کارشناس کانون پتنت ایران
- اطلاعرسانی به کارشناس دفتر در خصوص تکمیل و رفع نواقص (در صورت نیاز)
- بررسی درخواست در کمیته تخصصی مربوطه و تصمیمگیری نهائی
- اعلام نتیجه نهائی به کارشناس دفتر (رد یا تأیید قابلیت ثبت اختراع خارجی)
- پرداخت حمایت تشویقی به کارشناس دفتر مالکیت فکری در صورت تأیید
آیین نامهٔ حمایت از دورههای آموزشی مالکیت فکری کانون پتنت ایران
مقدمه:
کانون پتنت ایران به عنوان بازوی اجرایی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در حوزه مدیریت و حمایت از ثبت اختراعات خارجی و در راستای توسعه فرهنگ مالکیت فکری اقدام به حمایت از برگزاری دورههای آموزشی مالکیت فکری در قالب آئین نامه حاضر مینماید.
۱- گروههای مخاطبین دوره آموزشی:
- دانشگاهها، پژوهشگاهها، پارکهای علمی و فناوری، مراکز رشد و سایر مراکز علمی و تحقیقاتی
- شرکتهای صنعتی
- شرکتهای دانش بنیان و نوپا
۲- نحوه ارسال درخواست:
– ارسال درخواست رسمی نهاد متقاضی به کانون پتنت
- درخواست ارسالی میبایستی شامل موارد زیر باشد:
- نامه در سربرگ رسمی با امضای مسئول مربوطه
- عنوان دوره آموزشی
- تاریخ حدودی برگزاری دوره
- لیست اسامی شرکت کنندگان در دوره:
تبصره ۱: حداقل تعداد افراد شرکت کننده در دوره باید ۵۰ نفر باشد.
تبصره ۲: زمان ارسال درخواست حمایت از برگزاری دوره حداقل یک ماه قبل از تاریخ پیشنهادی باید باشد.
۳- نحوه حمایت:
– متقاضیان برگزاری دورهها شامل گروههای ذیل میباشد:
- دانشگاهها و، پژوهشگاهها، پارکهای علمی فناوری، مراکز رشد کارشناسان و سایر مراکز علمی و تحقیقاتی
- شرکتهای برگزارکننده دورههای آموزشی
تبصره ۱: حمایت دوره فقط مشمول هزینه مدرس است.
تبصره ۲: مدرسین در نظر گرفته شده بایستی مورد تأیید کانون باشند.
۴- شرایط عمومی برگزاری دوره
- در اطلاعرسانی دوره، نام واحد حامی – کانون پتنت ایران – در قالب پوستر و تبلیغات ذکر شود.
- در انتهای دوره ضمن معرفی کانون پتنت، نحوه ارسال درخواست ثبت اختراع توسط مدرس آموزش داده شود.
- وظیفهٔ اسکان، ایاب و ذهاب مدرسان و هزینههای مرتبط با آن بر عهدهٔ متقاضی برگزاری دوره آموزشی است و شامل حمایت نمیشود
- تسویهٔ حساب با مدرسین باید قبل از برگزاری دوره آموزشی توسط متقاضی انجام شود.
- اطلاعرسانی دوره میبایستی از طریق سایت کانون نیز انجام شود (ارسال فایل پوستر و خبر برگزاری دوره توسط متقاضی).
- مستندسازی دوره بهطور کامل بهصورت گزارش، عکس و خبر باید در پایان دوره توسط متقاضی برای کانون ارسال شود.
آموزش
قوانین داخلی
فصل اول ـ اختراعات
ماده ۱ ـ اختراع نتیجه فکر فرد یا افراد است که برای اولین بار فرآیند یا فرآوردهای خاص را ارائه میکند و مشکلی را دریک حرفه، فن، فناوری، صنعت و مانند آنها حل مینماید.
ماده ۲ ـ اختراعی قابل ثبت است که حاوی ابتکار جدید و دارای کاربرد صنعتی باشد. ابتکار جدید عبارت است از آنچه که در فن یا صنعت قبلی وجود نداشته و برای دارنده مهارت عادی در فن مذکور معلوم و آشکار نباشد و از نظر صنعتی، اختراعی کاربردی محسوب میشود که در رشتهای از صنعت قابل ساخت یا استفاده باشد. مراد از صنعت، معنای گسترده آن است و شامل مواردی نظیر صنایع دستی، کشاورزی، ماهیگیری و خدمات نیز میشود.
ماده ۳ ـ گواهینامه اختراع سندی است که اداره مالکیت صنعتی برای حمایت از اختراع صادر میکند و دارنده آن میتواند از حقوق انحصاری بهره مند شود.
ماده ۴ ـ موارد زیر از حیطه حمایت از اختراع خارج است:
الف ـ کشفیات، نظریههای علمی، روشهای ریاضی و آثار هنری.
ب ـ طرحها و قواعد یا روشهای انجام کار تجاری و سایر فعالیتهای ذهنی و اجتماعی.
ج ـ روشهای تشخیص و معالجه بیماریهای انسان یا حیوان.
این بند شامل فرآوردههای منطبق با تعریف اختراع و مورد استفاده در روشهای مزبور نمیشود.
د ـ منابع ژنتیک و اجزاء ژنتیک تشکیل دهنده آنها و همچنین فرآیندهای بیولوژیک تولید آنها.
هـ ـ آنچه قبلاً در فنون و صنایع پیش بینی شده باشد.
فن یا صنعت قبلی عبارت است از هر چیزی که در نقطهای از جهان ازطریق انتشار کتبی یا شفاهی یا ازطریق استفاده عملی و یا هرطریق دیگر، قبل از تقاضا و یا درموارد حق تقدم ناشی از اظهارنامه ثبت اختراع، افشاء شده باشد. درصورتی که افشاء اختراع ظرف مدت شش ماه قبل از تاریخ تقاضا یا در موارد مقتضی قبل از تاریخ حق تقدم اختراع صورت گرفته باشد، مانع ثبت نخواهد بود.
و ـ اختراعاتی که بهره برداری از آنها خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی و اخلاق حسنه باشد.
ماده ۵- چگونگی ذکر نام مخترع در گواهینامه اختراع و نحوه تعلق حق اختراع ثبت شده به شرح زیر است:
الف ـ حقوق اختراع ثبت شده منحصراً به مخترع تعلق دارد.
ب ـ اگر افرادی به صورت مشترک اختراعی کرده باشند، حقوق ناشی از اختراع مشترکاً به آنان تعلق میگیرد.
ج ـ هرگاه دو یا چند نفر، مستقل از دیگری اختراع واحدی کرده باشند شخصی که اظهارنامه اختراع خود را زودتر تسلیم کرده و یا درصورت ادعای حق تقدم هرکدام بتوانند اثبات کنند که در تاریخ مقدم اظهارنامه خود را به صورت معتبر تسلیم کردهاند، مشروط بر این که اظهارنامه مذکور مسترد یا رد نگردیده یا مسکوت گذاشته نشده باشد، حق ثبت اختراع را خواهند داشت.
د ـ حقوق ناشی از اختراع ثبت شده قابل انتقال است و درصورت فوت صاحب حق به ورثه او منتقل میشود.
هـ ـ درصورتی که اختراع ناشی از استخدام یا قرارداد باشد، حقوق مادی آن متعلق به کارفرما خواهد بود، مگر آن که خلاف آن درقرارداد شرط شده باشد.
و ـ نام مخترع در گواهینامه اختراع قید میشود مگر این که کتباً از اداره مالکیت صنعتی درخواست کند که نامش ذکر نشود. هرگونه اظهار یا تعهد مخترع مبنی بر این که نام شخص دیگری به عنوان مخترع قید گردد، فاقد اثر قانونی است.
ماده ۶- اظهارنامه ثبت اختراع که به اداره مالکیت صنعتی داده میشود، باید موضوعی را که حمایت از آن درخواست میشود، تعیین کرده و به فارسی تنظیم شود، دارای تاریخ و امضاء بوده و خواسته، توصیف ادعا، خلاصهای از توصیف اختراع و درصورت لزوم نقشههای مربوطه را دربرداشته باشد. هزینههای ثبت اظهارنامه از درخواست کننده ثبت دریافت میشود. در تنظیم و تسلیم اظهارنامه باید موارد زیر رعایت شود:
الف ـ نام و سایر اطلاعات لازم درخصوص متقاضی، مخترع و نماینده قانونی او، درصورت وجود و عنوان اختراع در اظهارنامه درج شود.
ب ـ درمواقعی که متقاضی شخص مخترع نیست، مدارک دال بر سمت قانونی وی همراه اظهارنامه تحویل گردد.
ج ـ ادعای مذکور در اظهارنامه، گویا و مختصر بوده و با توصیف همراه باشد، به نحوی که برای شخص دارای مهارت عادی در فن مربوط واضح و کامل بوده و حداقل یک روش اجرایی برای اختراع ارائه کند. خلاصه توصیف فقط به منظور ارائه اطلاعات فنی است و نمیتوان برای تفسیر محدوده حمایت به آن استناد کرد.
ماده ۷- متقاضی ثبت اختراع تا زمانی که اظهارنامه او برای ثبت اختراع قبول نشده است میتواند آن را مسترد کند.
ماده ۸- اظهارنامه باید فقط به یک اختراع یا به دستهای از اختراعات مرتبط که یک اختراع کلی را تشکیل میدهند مربوط باشد. دراختراع کلی ذکر نکردن ارتباط اجزاء آن موجب بی اعتباری گواهینامه اختراع مربوط نمیشود. متقاضی میتواند تا زمانی که اظهارنامه وی مورد موافقت قرار نگرفته است:
الف ـ اظهارنامه خود را اصلاح کند، مشروط بر آن که از حدود اظهارنامه نخست تجاوز نکند.
ب ـ آن را به دو یا چند اظهارنامه تقسیم کند. اظهارنامه تقسیمی باید دارای تاریخ تقاضای اولیه بوده و درصورت اقتضاء، مشمول حق تقدم اظهارنامه نخستین است.
ماده ۹- متقاضی میتواند همراه با اظهارنامه خود، طی اعلامیهای حق تقدم مقرر در کنوانسیون پاریس برای حمایت ازمالکیت صنعتی مورخ ۱۲۶۱ هجری شمسی (۲۰ مارس ۱۸۸۳ میلادی) و اصلاحات بعدی آن را درخواست نماید. حق تقدم میتواند براساس یک یا چند اظهارنامه ملی یا منطقهای یا بین المللی باشد که در هر کشور یا برای هر کشور عضو کنوانسیون مذکور تسلیم شده است. درصورت درخواست حق تقدم:
الف ـ اداره مالکیت صنعتی از متقاضی میخواهد ظرف مدت معین، رونوشت اظهارنامهای را ارائه دهد که توسط مرجع ثبت اظهارنامهای که مبنای حق تقدم است، گواهی شده باشد.
ب ـ با پذیرش درخواست حق تقدم حمایتهای مذکور در کنوانسیون پاریس شامل آن خواهد بود.
درصورت عدم مراعات شرایط مندرج در این ماده و مقررات مربوط به آن، اعلامیه مذکور کان لم یکن تلقی میشود.
ماده ۱۰- بنا به درخواست اداره مالکیت صنعتی، متقاضی باید شماره و تاریخ اظهارنامه اختراعی را که در خارج تسلیم کرده و عیناً و ماهیتاً مربوط به اختراع مذکور در اظهارنامه تسلیم شده به اداره مالکیت صنعتی است، ارائه دهد. همچنین با درخواست اداره مالکیت صنعتی متقاضی باید مدارک زیر را به اداره مذکور تسلیم کند:
الف ـ تصویر هرگونه نامه و اخطاریهای که متقاضی درمورد نتایج بررسیهای انجام شده درخصوص اظهارنامههای خارج دریافت کرده است.
ب ـ تصویر گواهینامه اختراع که براساس اظهارنامههای خارجی ثبت شده است.
ج ـ تصویر هرگونه تصمیم نهایی مبنی بر رد اظهارنامه خارجی یا رد ثبت اختراع ادعا شده در اظهارنامه خارجی.
د ـ تصویر هر تصمیم نهایی مبنی بر بی اعتباری گواهینامه اختراع صادرشده براساس اظهارنامه خارجی.
ماده ۱۱- اداره مالکیت صنعتی تاریخ تقاضا را همان تاریخ دریافت اظهارنامه تلقی خواهد کرد مشروط بر این که اظهارنامه در زمان دریافت، حاوی نکات زیر باشد:
الف ـ ذکر صریح یا ضمنی این نکته که ثبت یک اختراع تقاضا میشود.
ب ـ ذکر نکاتی که شناخت هویت متقاضی را میسر میکند.
ج ـ توصیف اجمالی اختراع.
اگر اداره مالکیت صنعتی تشخیص دهد که اظهارنامه در زمان تقاضا فاقد شرایط فوق بوده است، از متقاضی دعوت خواهد کرد تا از تاریخ ابلاغ ظرف سی روز اصلاحات لازم را انجام دهد و تاریخ تقاضا همان تاریخ دریافت اصلاحات مذکور خواهد بود ولی اگر در مهلت تعیین شده اصلاح صورت نگیرد، اظهارنامه کان لم یکن تلقی خواهد شد.
ماده ۱۲- چنانچه در اظهارنامه به نقشههایی اشاره شود که در آن درج یا ضمیمه نشده است، اداره مالکیت صنعتی از متقاضی دعوت میکند تا نقشهها را ارائه دهد. اگر متقاضی دعوت را اجابت کرده و نقشههای مورد اشاره را ارائه نماید، اداره مذکور تاریخ دریافت نقشه را تاریخ تقاضا تلقی خواهد نمود. درغیر این صورت، تاریخ تقاضا را همان تاریخ دریافت اظهارنامه قید نموده و اشاره به نقشهها را کأن لم یکن تلقی خواهد کرد.
ماده ۱۳- پس از قید تاریخ تقاضا، اداره مالکیت صنعتی اظهارنامه را از نظر انطباق با شرایط مندرج در این قانون و آیین نامه آن، بررسی خواهد کرد و درصورت تشخیص انطباق، اقدام لازم را برای ثبت اختراع انجام میدهد. درغیر این صورت اظهارنامه را رد و مراتب را به متقاضی ابلاغ میکند.
ماده ۱۴- اداره مالکیت صنعتی پس از ثبت اختراع باید:
الف ـ درخصوص ثبت اختراع یک نوبت آگهی منتشر کند.
ب ـ گواهینامه ثبت اختراع را صادر کند.
ج ـ رونوشت گواهینامه ثبت اختراع را بایگانی و پس از دریافت هزینه مقرر، اصل آن را به متقاضی تسلیم کند.
د ـ به درخواست دارنده گواهینامه اختراع، تغییراتی را در مضمون و نقشههای اختراع، به منظور تعیین حدود حمایت اعطاء شده انجام دهد، مشروط بر این که در نتیجه این تغییرات، اطلاعات مندرج در گواهینامه اختراع ازحدود اطلاعات مذکور در اظهارنامه اولیهای که اختراع براساس آن ثبت شده است، تجاوز نکند.
ماده ۱۵- حقوق ناشی از گواهینامه اختراع به ترتیب زیر است:
الف ـ بهره برداری از اختراع ثبت شده در ایران توسط اشخاصی غیر از مالک اختراع، مشروط به موافقت مالک آن است. بهره برداری از اختراع ثبت شده به شرح آتی خواهد بود:
۱ ـ درصورتی که اختراع درخصوص فرآورده باشد:
اول ـ ساخت، صادرات و واردات، عرضه برای فروش، فروش و استفاده از فرآورده.
دوم ـ ذخیره به قصد عرضه برای فروش، فروش یا استفاده از فرآورده.
۲ ـ درصورتی که موضوع ثبت اختراع فرآیند باشد:
اول ـ استفاده از فرآیند.
دوم ـ انجام هر یک از موارد مندرج در جزء (۱) بند (الف) این ماده درخصوص کالاهایی که مستقیماً از طریق این فرآیند به دست میآید.
ب ـ مالک میتواند با رعایت بند (ج) این ماده و ماده (۱۷) علیه هر شخص که بدون اجازه او بهره برداریهای مندرج در بند (الف) را انجام دهد و به حق مخترع تعدی کند و یا عملی انجام دهد که ممکن است منجر به تعدی به حق مخترع شود، به دادگاه شکایت کند.
ج ـ حقوق ناشی از گواهینامه اختراع شامل موارد زیر نمیشود:
۱ ـ بهره برداری از کالاهایی که توسط مالک اختراع یا با توافق او در بازار ایران عرضه میشود.
۲- استفاده از وسایل موضوع اختراع در هواپیماها، وسایط نقلیه زمینی یا کشتیهای سایر کشورها که به طور موقت یا تصادفاً وارد حریم هوایی، مرزهای زمینی یا آبهای کشور میشود.
۳- بهره برداریهایی که فقط با اهداف آزمایشی درباره اختراع ثبت شده انجام میشود.
۴- بهره برداری توسط هر شخصی که با حُسن نیت قبل از تقاضای ثبت اختراع یا درمواقعی که حق تقدم تقاضا شده است، قبل از تاریخ تقاضای حق تقدم همان اختراع، از اختراع استفاده میکرده یا اقدامات جدی و مؤثری جهت آماده شدن برای استفاده از آن در ایران به عمل میآورده است.
د ـ حقوق استفاده کننده قبلی که در جزء (۴) بند (ج) این ماده قید شده است، تنها به همراه شرکت یا کسب و کار یا به همراه بخشی که در آن از اختراع استفاده میشده یا مقدمات استفاده از آن فراهم گردیده، قابل انتقال یا واگذاری است.
ماده ۱۶- اعتبار گواهینامه اختراع با رعایت این ماده، پس از بیست سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه اختراع منقضی میشود. به منظور حفظ اعتبار گواهینامه یا اظهارنامه اختراع، پس از گذشت یک سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه و قبل از شروع هر سال، مبلغی که به موجب آیین نامه این قانون تعیین میشود، توسط متقاضی به اداره مالکیت صنعتی پرداخت میگردد. تأخیر در پرداخت، حداکثر تا شش ماه در صورت پرداخت جریمه مجاز است. درصورتی که هزینه سالانه پرداخت نشود، اظهارنامه مربوط مسترد شده تلقی و یا گواهینامه اختراع، فاقد اعتبار میشود.
ماده ۱۷- دولت یا شخص مجاز از طرف آن، با رعایت ترتیبات زیر، میتوانند از اختراع بهره برداری نمایند:
الف ـ درمواردی که با نظر وزیر یا بالاترین مقام دستگاه ذی ربط منافع عمومی مانند امنیت ملی، تغذیه، بهداشت یا توسعه سایر بخشهای حیاتی اقتصادی کشور، اقتضاء کند که دولت یا شخص ثالث از اختراع بهره برداری نماید و یا بهره برداری از سوی مالک یا شخص مجاز از سوی او مغایر با رقابت آزاد بوده و از نظر مقام مذکور، بهره برداری از اختراع رافع مشکل باشد، موضوع در کمیسیونی مرکب از رییس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، یکی از قضات دیوان عالی کشور با معرفی رییس قوه قضاییه، دادستان کل کشور، نماینده رییس جمهور و وزیر یا بالاترین مقام دستگاه ذی ربط مطرح و درصورت تصویب، با تعیین کمیسیون مذکور، سازمان دولتی یا شخص ثالث بدون موافقت مالک اختراع، از اختراع بهره برداری مینماید.
ب ـ بهره برداری از اختراع محدود به منظوری خواهد بود که در مجوز آمده است و مشروط به پرداخت مبلغ مناسب به مالک مذکور با درنظرگرفتن ارزش اقتصادی مورد اجازه میباشد. درصورتی که مالک اختراع یا هر شخص ذی نفع دیگر توضیحی داشته باشند، کمیسیون پس از رسیدگی به اظهارات آنان و لحاظ کردن بهره برداری در فعالیتهای غیررقابتی اتخاذ تصمیم خواهد کرد. کمیسیون میتواند بنا به درخواست مالک اختراع یا سازمان دولتی یا شخص ثالثی که مجوز بهره برداری از اختراع ثبت شده را دارد، پس از رسیدگی به اظهارات طرفین یا یکی از آنها در محدودهای که ضرورت اقتضاء نماید، نسبت به تصمیم گیری مجدد اقدام کند.
ج ـ درصورتی که مالک اختراع ادعا نماید که شرایط و اوضاع و احوالی که باعث اتخاذ تصمیم شده دیگر وجود ندارد و امکان تکرار آن میسر نیست و یا این که ادعا نماید سازمان دولتی یا شخص ثالثی که توسط کمیسیون تعیین شده نتوانسته طبق مفاد تصمیم و شرایط آن عمل کند، موضوع در کمیسیون مطرح و بررسی و پس از استماع اظهارات مالک اختراع، وزیر یا بالاترین مقام دستگاه ذی ربط و بهره بردار، اجازه بهره برداری لغو شده و حسب مورد اجازه بهره برداری برای مالک یا بهره بردار دیگر صادر میشود. با احراز شرایط مقرر در این بند، اگر کمیسیون تشخیص دهد حفظ حقوق قانونی اشخاصی که این اجازه را کسب کردهاند، بقاء تصمیم را ایجاب مینماید آن تصمیم را لغو نمیکند.
درمواردی که اجازه بهره برداری توسط کمیسیون به شخص ثالثی داده شده است، میتوان آن مجوز را فقط به همراه شرکت یا کسب و کار شخص تعیین شده ازطرف کمیسیون یا به همراه قسمتی از شرکت یا کسب و کاری که اختراع در آن بهره برداری میشود، انتقال داد.
د ـ اجازه بهره برداری موضوع این ماده، مانع انجام امور زیر نیست:
- انعقاد قرارداد بهره برداری توسط مالک اختراع، با رعایت مقررات این ماده.
- بهره برداری مستمر از حقوق تفویضی توسط مالک اختراع طبق مندرجات بند (الف) ماده (۱۵)
- صدور اجازه استفاده ناخواسته طبق اجزاء (۱) و (۲) بند (ح) این ماده.
هـ ـ درخواست اجازه بهره برداری از کمیسیون باید همراه دلیل و سندی باشد که به موجب آن ثابت شود دستگاه دولتی یا شخص مجاز، از مالک اختراع درخواست بهره برداری کرده ولی نتوانسته است اجازه بهره برداری را با شرایط معقول و ظرف مدت زمان متعارف تحصیل نماید.
رعایت مراتب این بند، درصورت فوریت ناشی از مصالح ملی یا موارد حصول شرایط قهریه در کشور کلاً به تشخیص کمیسیون لازم نخواهد بود، مشروط بر آن که در این قبیل موارد مالک اختراع دراولین فرصت ممکن از تصمیم کمیسیون مطلع شود.
و ـ بهره برداری از اختراع توسط سازمان دولتی یا اشخاص ثالثی که توسط کمیسیون تعیین شدهاند، برای عرضه در بازار ایران است.
ز ـ اجازه کمیسیون درخصوص بهره برداری از اختراع در زمینه فناوری نیمه هادیها، تنها در موردی جایز است که به منظور استفاده غیرتجاری عمومی بوده یا درموردی باشد که وزیر یا بالاترین مقام دستگاه ذی ربط تشخیص دهد که نحوه استفاده از اختراع ثبت شده توسط مالک یا استفاده کننده آن غیررقابتی است.
ح ـ پروانه بهره برداری بدون موافقت مالک، در موارد زیر نیز با ترتیباتی که ذکر میشود قابل صدور است:
- درصورتی که در یک گواهینامه اختراع ادعا شده باشد که بدون استفاده از یک اختراع ثبت شده قبلی قابل بهره برداری نیست و اختراع مؤخر نسبت به اختراع مقدم، متضمن پیشرفت مهم فنی و دارای اهمیت اقتصادی قابل توجه باشد، اداره مالکیت صنعتی به درخواست مالک اختراع مؤخر پروانه بهره برداری از اختراع مقدم را درحد ضرورت، بدون موافقت مالک آن، صادر میکند.
- درمواقعی که طبق جزء (۱) این بند پروانه بهره برداری بدون موافقت مالک صادر شده باشد، اداره مالکیت صنعتی به درخواست مالک اختراع مقدم، پروانه بهره برداری از اختراع مؤخر را نیز بدون موافقت مالک آن صادر میکند.
- درصورت درخواست صدور پروانه بهره برداری بدون موافقت مالک طبق اجزاء (۱) و (۲) این بند در تصمیم مربوط به صدور هر یک از پروانههای مذکور، حدود و کاربرد پروانه و مبلغ مناسبی که باید به مالک اختراع ذی ربط پرداخت شود و شرایط پرداخت، تعیین میشود.
- درصورت صدور پروانه بهره برداری طبق جزء (۱) انتقال آن فقط به همراه اختراع مؤخر و درصورت صدور پروانه بهره برداری طبق جزء (۲) انتقال آن فقط به همراه اختراع مقدم مجاز است.
- درخواست صدور پروانه بهره برداری بدون موافقت مالک مشروط به پرداخت هزینه مقرر میباشد.
- درصورت صدور پروانه بهره برداری بدون موافقت مالک، اجزاء (۱) و (۲) این بند و بندهای (ب) تا (و) و نیز بند (ط) این ماده قابل اعمال است.
ط ـ تصمیمات کمیسیون درمحدوده بندهای این ماده، در دادگاه عمومی تهران قابل اعتراض است.
ماده ۱۸- هر ذی نفع میتواند ابطال گواهینامه اختراعی را از دادگاه درخواست نماید. درصورتی که ذی نفع ثابت کند یکی از شرایط مندرج در مواد (۱) (۲) (۴) و صدر ماده (۶) و بند (ج) آن رعایت نشده است یا این که مالک اختراع، مخترع یا قایم مقام قانونی او نیست، حکم ابطال گواهینامه اختراع صادر میشود. هر گواهینامه اختراع یا ادعا یا بخشی از ادعاهای مربوط که باطل شده است، از تاریخ ثبت اختراع باطل تلقی میشود. رأی نهایی دادگاه به اداره مالکیت صنعتی ابلاغ میگردد و اداره مزبور آن را ثبت و پس از دریافت هزینه، آگهی مربوط به آن را دراولین فرصت ممکن منتشر میکند.
ماده ۱۹ ـ چنانچه مالک اختراع بخواهد ازاختراع ثبت شده استفاده کند، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور حداکثر ظرف مهلت یک هفته موضوع را به دستگاه یا دستگاههای ذی ربط منعکس مینماید. دستگاههای مذکور در خصوص امکان بهره برداری از اختراع حداکثر ظرف مدت دوماه اظهار نظر نموده و نتیجه را جهت صدور پروانه بهره برداری کتباً به سازمان ثبت اسناد و املاک اعلام مینماید.
فصل دوم ـ طرحهای صنعتی
ماده ۲۰- از نظر این قانون، هرگونه ترکیب خطوط یا رنگها و هرگونه شکل سه بعدی با خطوط، رنگها و یا بدون آن، به گونهای که ترکیب یا شکل یک فرآورده صنعتی یا محصولی از صنایع دستی را تغییر دهد، طرح صنعتی است. در یک طرح صنعتی تنها دسترسی به یک نتیجه فنی بدون تغییر ظاهری مشمول حمایت از این قانون نمیباشد.
ماده ۲۱- طرح صنعتی زمانی قابل ثبت است که جدید و یا اصیل باشد. طرح صنعتی زمانی جدیـد است که ازطریق انتشار به طور محسـوس و یا از طریق استفاده به هر نحو دیگر قـبل از تاریخ تسـلیم اظـهارنامه یا بر حسب مورد قبل از حق تقدم اظهارنامه برای ثبت در هیچ نقطهای از جهان برای عموم افشاء نشده باشد. مفاد قسمت اخیر بند (هـ) و بند (و) ماده (۴) این قانون درخصوص طرحهای صنعتی نیز قابل اعمال است.
ماده ۲۲- اظهارنامه ثبت طرح صنعتی که به اداره مالکیت صنعتی تسلیم میشود، همراه نقشه، عکس وسایرمشخصات گرافیکی کالا که تشکیل دهنده طرح صنعتی هستند و ذکر نوع فرآوردههایی که طرح صنعتی برای آنها استفاده میشود، خواهد بود. اگر طرح صنعتی سه بعدی باشد، اداره مالکیت صنعتی میتواند نمونه واقعی یا ماکتی از آن را نیز به همراه اظهارنامه درخواست نماید. اظهارنامه مشمول هزینه مقرر برای تسلیم آن خواهد بود. اظهارنامه باید در بردارنده مشخصات طرح باشد و درمواردی که متقاضی همان طراح نیست، اظهارنامه باید به همراه مدرکی باشد که ذی حق بودن متقاضی را برای ثبت طرح صنعتی ثابت نماید.
ماده ۲۳- مفاد مواد (۵)، (۹) و بند (ج) مواد (۱۱) و (۱۵) این قانون درخصوص طرحهای صنعتی نیز قابل اعمال است. ماده ۲۴-دو یاچند طرح صنعتی را میتوان در یک اظهارنامه قید و تسلیم نمود، مشروط بر آن که مربوط به یک طبقه بندی بین المللی و یا مربوط به یک مجموعه یا ترکیبی از اجزاء باشد. ماده ۲۵- ممکن است ضمن اظهارنامه درخواست شود که انتشار آگهی ثبت طرح صنعتی از تاریخ تسلیم اظهارنامه حداکثر تا دوازده ماه و یا اگر ادعای حق تقدم شده است از تاریخ حق تقدم به تأخیر افتد.
ماده ۲۶- متقاضی میتواند تا زمانی که اظهارنامه در جریان بررسی است، آن را مسترد نماید. ماده ۲۷- بررسی، ثبت و انتشار آگهی طرح صنعتی به ترتیب زیر خواهد بود:
الف ـ تاریخ اظهارنامه همان تاریخ تسلیم آن به اداره مالکیت صنعتی است، مشروط بر این که در زمان تسلیم، اظهارنامه حاوی کلیه اطلاعاتی باشد که شناسایی متقاضی و همچنین نمایش گرافیکی کالای متضمن طرح صنعتی را میسر سازد.
ب ـ اداره مالکیت صنعتی پس از وصول اظهارنامه، آن را ازنظر مطابقت با مفاد ماده (۲۲) و نیز این که طرح صنعتی مذکور، وفق مقررات مندرج در ماده (۲۰) و بند (و) ماده (۴) و مقررات مربوط میباشد، بررسی میکند.
ج ـ درصورتی که اداره مالکیت صنعتی تشخیص دهد شرایط موضوع بند (ب) این ماده رعایت شده است طرح صنعتی را ثبت و آگهی مربوط را منتشر و گواهی ثبت آن را به نام متقاضی صادر مینماید در غیر این صورت اظهارنامه را مردود اعلام میکند.
د ـ هرگاه درخواستی طبق ماده (۲۵) ارائه شده باشد، پس از ثبت طرح صنعتی، نمونه طرح و مفاد اظهارنامه منتشر نمیشود. در این صورت اداره مالکیت صنعتی، یک آگهی حاوی تأخیر انتشار طرح صنعتی مذکور و اطلاعات مربوط به هویت مالک طرح ثبت شده و تاریخ تسلیم اظهارنامه و مدت تأخیر مورد درخواست و سایر امور ضروری را منتشر میکند. پس از انقضاء مدت تأخیر درخواست شده، اداره مالکیت صنعتی آگهی طرح صنعتی ثبت شده را منتشر خواهد کرد. رسیدگی به دعوی راجع به یک طرح صنعتی ثبت شده درمدت تأخیر انتشار آگهی مشروط به آن است که اطلاعات مندرج در دفاتر ثبت و اطلاعات مربوط به پرونده اظهارنامه به شخصی که علیه او دعوی اقامه میشود به طور کتبی ابلاغ شده باشد.
ماده ۲۸- حقوق ناشی از ثبت طرح صنعتی، مدت اعتبار و تمدید آن به شرح زیر است:
الف ـ بهره برداری از هر طرح صنعتی که در ایران ثبت شده باشد، توسط اشخاص، مشروط به موافقت مالک آن است.
ب ـ بهره برداری از یک طرح صنعتی ثبت شده عبارت است از: ساخت، فروش و وارد کردن اقلام حاوی آن طرح صنعتی.
ج ـ مالک طرح صنعتی ثبت شده، میتواند علیه شخصی که بدون موافقت او افعال مذکور در بند (ب) این ماده را انجام دهد یا مرتکب عملی شود که عادتاً موجبات تجاوز آینده را فراهم آورد، در دادگاه اقامه دعوی نماید.
د ـ مدت اعتبار طرح صنعتی پنج سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه ثبت آن خواهد بود. این مدت را میتوان برای دو دوره پنجساله متوالی دیگر پس از پرداخت هزینه مربوط تمدید نمود. پس از انقضاء هر دوره که از پایان دوره شروع میشود، یک مهلت شش ماهه برای پرداخت هزینه تمدید گردیده و همچنین جریمه تأخیر در نظر گرفته خواهد شد.
ماده ۲۹- هر ذی نفع میتواند از دادگاه ابطال ثبت طرح صنعتی را درخواست نماید. در این صورت باید ثابت کند که یکی از شرایط مندرج در مواد (۲۰) و (۲۱) رعایت نشده است و یا کسی که طرح صنعتی به نام وی ثبت شده پدیدآورنده آن طرح یا قایم مقام قانونی او نیست. مفاد قسمت اخیر ماده (۱۸) دراین خصوص نیز اعمال میشود.
فصل سوم ـ علایم، علایم جمعی و نامهای تجاری
ماده ۳۰- علامت، علامت جمعی و نام تجاری عبارتند از:
الف ـ علامت یعنی هر نشان قابل رؤیتی که بتواند کالاها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد.
ب ـ علامت جمعی یعنی هر نشان قابل رؤیتی که باعنوان علامت جمعی در اظهارنامه ثبت معرفی شود و بتواند مبدأ و یا هرگونه خصوصیات دیگر مانند کیفیت کالا یاخدمات اشخاص حقیقی و حقوقی را که از این نشان تحت نظارت مالک علامت ثبت شده جمعی استفاده میکنند متمایز سازد.
ج ـ نام تجارتی یعنی اسم یا عنوانی که معرف و مشخص کننده شخص حقیقی یا حقوقی باشد.
ماده ۳۱- حق استفاده انحصاری از یک علامت به کسی اختصاص دارد که آن علامت را طبق مقررات این قانون به ثبت رسانده باشد. ماده ۳۲- علامت درموارد زیر قابل ثبت نیست:
الف ـ نتواند کالاها یا خدمات یک مؤسسه را از کالاها و خدمات مؤسسه دیگر متمایز سازد.
ب ـ خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد.
ج ـ مراکز تجاری یا عمومی را به ویژه درمورد مبدأ جغرافیایی کالاها یا خدمات یا خصوصیات آنها گمراه کند.
د ـ عین یا تقلید نشان نظامی، پرچم، یا سایر نشانهای مملکتی یا نام یا نام اختصاری یا حروف اول یک نام یا نشان رسمی متعلق به کشور، سازمانهای بین الدولی یا سازمانهایی که تحت کنوانسیونهای بین المللی تأسیس شدهاند، بوده یا موارد مذکور یکی از اجزاء آن علامت باشد، مگر آن که توسط مقام صلاحیتدار کشور مربوط یا سازمان ذی ربط اجازه استفاده از آن صادر شود.
هـ ـ عین یا به طرز گمراه کنندهای شبیه یا ترجمه یک علامت یا نام تجاری باشد که برای همان کالاها یا خدمات مشابه متعلق به مؤسسه دیگری در ایران معروف است.
و ـ عین یا شبیه آن قبلاً برای خدمات غیرمشابه ثبت و معروف شده باشد مشروط بر آن که عرفاً میان استفاده از علامت و مالک علامت معروف ارتباط وجود داشته و ثبت آن به منافع مالک علامت قبلی لطمه وارد سازد.
ز ـ عین علامتی باشد که قبلاً به نام مالک دیگری ثبت شده و یا تاریخ تقاضای ثبت آن مقدم یا دارای حق تقدم برای همان کالا و خدمات و یا برای کالا و خدماتی است که به لحاظ ارتباط و شباهت موجب فریب و گمراهی شود.
ماده ۳۳- اظهارنامه ثبت علامت به همراه نمونه علامت وفهرست کالاها یا خدماتی که ثبت علامت برای آنها درخواست شده و براساس طبقه بندی قابل اجراء یا طبقه بندی بین المللی باشد، به اداره مالکیت صنعتی تسلیم میشود. پرداخت هزینههای ثبت علامت بر عهده متقاضی است.
ماده ۳۴- درصورتی که اظهارنامه دربردارنده ادعای حق تقدم به شرح مذکور در کنوانسیون پاریس برای حمایت از مالکیت صنعتی باشد که توسط متقاضی یا سلف او در هر کشور عضو کنوانسیون تقاضا شده است، طبق مفاد ماده (۹) این قانون رفتار میشود.
ماده ۳۵- متقاضی میتواند تا زمانی که اظهارنامه او هنوز ثبت نشده، آن را مسترد کند.
ماده ۳۶- اداره مالکیت صنعتی، اظهارنامه را ازلحاظ انطباق با شرایط و مقررات مندرج در این قانون بررسی و درصورتی که علامت را قابل ثبت بداند، اجازه انتشار آگهی مربوط به آن را صادر میکند.
ماده ۳۷- هر ذی نفع میتواند حداکثر تا سی روز از تاریخ انتشار آگهی، اعتراض خود را مبنی بر عدم رعایت مفاد بند (الف) ماده (۳۰) و ماده (۳۲) این قانون به اداره مالکیت صنعتی تسلیم نماید. دراین صورت:
۱- اداره مالکیت صنعتی رونوشت اعتراض نامه را به متقاضی ابلاغ کرده و بیست روز به او مهلت میدهد تا نظر خود را اعلام کند. متقاضی درصورت تأکید بر تقاضای خود یادداشت متقابلی را به همراه استدلال مربوط به اداره مذکور میفرستد. درغیر این صورت اظهارنامه وی مسترد شده تلقی خواهد شد.
۲- اگر متقاضی یادداشت متقابلی بفرستد، اداره مالکیت صنعتی رونوشت آن را دراختیار معترض قرار میدهد و با درنظر گرفتن نظرات طرفین و مواد این قانون تصمیم میگیرد که علامت را ثبت و یا آن را رد کند.
ماده ۳۸- پس از انتشار آگهی اظهارنامه و تا زمان ثبت علامت، متقاضی از امتیازات و حقوقی برخوردار است که درصورت ثبت برخوردار خواهد بود. با این حال هرگاه به وسیله متقاضی ثبت درباره عملی که پس از آگهی اظهارنامه انجام شده، دعوایی مطرح شود و خوانده ثابت کند که در زمان انجام عمل، علامت، قانوناً قابل ثبت نبوده است، به دفاع خوانده رسیدگی و درمورد ثبت یا عدم ثبت علامت تصمیم مقتضی اتخاذ میشود.
ماده ۳۹- هرگاه اداره مالکیت صنعتی تشخیص دهد که شرایط مندرج در این قانون رعایت شده است علامت را ثبت کرده و آگهی مربوط به ثبت آن را منتشر و گواهینامه ثبت را به نام متقاضی صادر مینماید.
ماده ۴۰- حقوق ناشی از ثبت علامت، مدت اعتبار و تمدید آن به شرح زیر است:
الف ـ استفاده از هر علامت که در ایران ثبت شده باشد، توسط هر شخص غیراز مالک علامت، مشروط به موافقت مالک آن میباشد.
ب ـ مالک علامت ثبت شده میتواند علیه هر شخصی که بدون موافقت وی از علامت استفاده کند و یا شخصی که مرتکب عملی شود که عادتاً منتهی به تجاوز به حقوق ناشی از ثبت علامت گردد، در دادگاه اقامه دعوی نماید. این حقوق شامل موارد استفاده از علامتی میشود که شبیه علامت ثبت شده است و استفاده از آن برای کالا یاخدمات مشابه، موجب گمراهی عموم میگردد.
ج ـ حقوق ناشی از ثبت علامت، اقدامات مربوط به کالاها و خدماتی را که توسط مالک علامت یا با موافقت او به کشور وارد و در بازار ایران عرضه میگردد، شامل نمیشود.
د ـ مدت اعتبار ثبت علامت ده سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه ثبت آن میباشد. این مدت با درخواست مالک آن برای دورههای متوالی ده ساله با پرداخت هزینه مقرر، قابل تمدید است. یک مهلت ارفاقی شش ماهه که از پایان دوره شروع میشود، برای پرداخت هزینه تمدید، با پرداخت جریمه تأخیر، درنظر گرفته میشود.
ماده ۴۱- هر ذی نفع میتواند از دادگاه ابطال ثبت علامت را درخواست نماید. دراین صورت باید ثابت کند مفاد بند (الف) ماده (۳۰) و ماده (۳۲) این قانون رعایت نشده است. ابطال ثبت یک علامت از تاریخ ثبت آن مؤثر است و آگهی مربوط به آن نیز دراولین فرصت ممکن منتشر میشود. هر ذی نفع که ثابت کند که مالک علامت ثبت شده شخصاً یا به وسیله شخصی که از طرف او مجاز بوده است، آن علامت را حداقل به مدت سه سال کامل از تاریخ ثبت تا یک ماه قبل از تاریخ درخواست ذی نفع استفاده نکرده است، میتواند لغو آن را از دادگاه تقاضا کند. درصورتی که ثابت شود قوه قهریه مانع استفاده از علامت شده است، ثبت علامت لغو نمیشود.
ماده ۴۲- با رعایت این ماده و ماده (۴۳)، مواد (۳۱) تا (۴۱) این قانون درمورد علایم جمعی نیز قابل اعمال است. در اظهارنامه ثبت علامت جمعی، ضمن اشاره به جمعی بودن علامت، نسخهای از ضوابط و شرایط استفاده از آن نیز ضمیمه میشود. مالک علامت جمعی ثبت شده، باید اداره مالکیت صنعتی را از هرگونه تغییر در ضوابط و شرایط مذکور در صدر این ماده مطلع کند.
ماده ۴۳- علاوه بر موجبات ابطال مذکور در ماده (۴۱)، هرگاه خواهان ثابت کند که مالک علامت ثبت شده از آن به تنهایی و یا برخلاف ضوابط مندرج در ذیل ماده (۴۲) از آن استفاده کرده و یا اجازه استفاده از آن را صادر میکند یا به نحوی از علامت جمعی استفاده کند یا اجازه استفاده از آن را بدهد که موجب فریب مراکز تجاری یا عمومی نسبت به مبدأ و یا هرخصوصیت مشترک دیگر کالا و خدمات مربوط گردد، دادگاه علامت جمعی را باطل میکند.
ماده ۴۴- قرارداد اجازه بهره برداری از ثبت یا اظهارنامه ثبت علامت باید به طور مؤثر کنترل اجازه دهنده بر کیفیت و مرغوبیت کالا و ارائه خدمات توسط استفاده کننده را در برداشته باشد. درغیر این صورت یا درصورتی که کنترل به طور مؤثر انجام نگیرد، قرارداد اجازه بهره برداری فاقد اعتبار خواهد بود.
ماده ۴۵- ثبت علامت جمعی یا اظهارنامه آن نمیتواند موضوع قرارداد اجازه بهره برداری باشد.
ماده ۴۶- اسم یا عنوانی که ماهیت یا طریقه استفاده از آن برخلاف موازین شرعی یا نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد و یا موجبات فریب مراکز تجاری یا عمومی را نسبت به ماهیت مؤسسهای فراهم کند که اسم یا عنوان معرف آن است، نمیتواند به عنوان یک نام تجارتی به کار رود.
ماده ۴۷- با رعایت قوانین و مقررات ثبت اجباری نامهای تجارتی، این قبیل نامها حتی بدون ثبت، در برابر عمل خلاف قانون اشخاص ثالث حمایت میشوند. هرگونه استفاده از نام تجارتی توسط اشخاص ثالث، به صورت نام تجارتی یا علامت یا علامت جمعی، یا هرگونه استفاده از آنها که عرفاً باعث فریب عموم شود، غیرقانونی تلقی میشود.
[ویرایش] فصل چهارم ـ مقررات عمومیماده ۴۸- هرگونه تغییر در مالکیت اختراع، ثبت طرح صنعتی یا ثبت علایم تجاری یا علامت جمعی یا حق مالکیت ناشی از تسلیم اظهارنامه مربوط، به درخواست کتبی هر ذی نفع از اداره مالکیت صنعتی انجام شده و به ثبت میرسد و جز درمورد تغییر مالکیت اظهارنامه، توسط اداره مذکور آگهی میشود. تأثیر این گونه تغییر نسبت به اشخاص ثالث منوط به تسلیم درخواست مذکور است. تغییر در مالکیت ثبت علامت یا علامت جمعی درصورتی که در مواردی مانند ماهیت، مبدأ، مراحل ساخت، خصوصیات یا تناسب با هدف کالاها یاخدمات سبب گمراهی یا فریب عمومی شود، معتبر نیست. هرگونه تغییر در مالکیت ثبت یک علامت جمعی یا مالکیت اظهارنامه مربوط به آن منوط به موافقت قبلی رییس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور میباشد.
ماده ۴۹- هرگونه تغییر در مالکیت نام تجاری باید همراه با انتقال مؤسسه یا بخشی از آن که با نام مزبور شناخته میشود، صورت پذیرد.
ماده ۵۰- هرگونه قرارداد اجازه بهره برداری از اختراع و طرحهای صنعتی ثبت شده، یا علامت ثبت شده یا اظهارنامه مربوط به آنها به اداره مالکیت صنعتی تسلیم میشود. اداره مالکیت صنعتی، مفاد قرارداد را به صورت محرمانه حفظ ولی اجازه بهره برداری را ثبت و آگهی میکند. تأثیر این گونه قراردادها نسبت به اشخاص ثالث منوط به مراعات مراتب فوق است.
ماده ۵۱- درصورتی که محل اقامت متقاضی یا مرکز اصلی تجارت وی خارج از ایران باشد، وکیل قانونی او که مقیم و شاغل در ایران است، میتواند به نمایندگی از او اقدامات لازم را انجام دهد.
ماده ۵۲- تصدی امور مربوط به مالکیت صنعتی و همچنین نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان جهانی مالکیت معنوی و اتحادیههای مربوط به کنوانسیونهای ذی ربط به عهده سازمان ثبت اسناد و املاک کشور است.
ثبت کلیه موضوعات مالکیت صنعتی، اعم از اختراع، علامت، علامت جمعی، طرح صنعتی نیز توسط اداره مالکیت صنعتی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور انجام میشود. در مواردی که مراجع دیگر به موجب قانون اقدام به بررسی و ثبت مینمایند درصورتی از حمایتها و امتیازات مذکور در این قانون بهره مند میشوند که حسب مورد مالکیت یا اختراع آنها در اداره مالکیت صنعتی به ثبت رسیده باشد.
ماده ۵۳- اداره مالکیت صنعتی با استفاده از شیوههای نوین، دفاتر جداگانهای برای ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علایم تجارتی پیش بینی میکند. علایم جمعی در بخش ویژهای در دفتر ثبت علایم، ثبت میشود.
ماده ۵۴- اطلاعات موجود در دفاتر ثبت قابل دسترسی همگان بوده و هر شخص میتواند برابـر مقـررات منـدرج در آییـن نامه اجرایی، اطلاعات مورد نیاز خود را دریافت نماید.
ماده ۵۵- اداره مالکیت صنعتی، کلیه آگهیهای مذکور در این قانون را در روزنامه رسمی کشور منتشر خواهد کرد.
ماده ۵۶- اداره مالکیت صنعتی مجاز است هرگونه اشتباه در ترجمه یا نسخه برداری، اشتباه اداری، اشتباه در اظهارنامه و یا اشتباه در هر یک از ثبتهای انجام شده طبق این قانون یا آیین نامه اجرایی را تصحیح کند.
ماده ۵۷- اداره مالکیت صنعتی پس از دریافت هرگونه درخواست کتبی مبنی بر تمدید مهلت انجام هر اقدامی که در این قانون یا آیین نامه اجرایی آن پیش بینی شده است، پس از بررسی شرایط موجود میتواند آن را تمدید نماید. این کار پس از اعلام به اشخاص ذی نفع طبق مقررات مذکور در آیین نامه انجام میشود.
ماده ۵۸- اداره مالکیت صنعتی قبل از اعمال اختیارات قانونی، به طرفی که میخواهد علیه او تصمیم بگیرد فرصت کافی میدهد تا مطالب خود را اعلام نماید. دراین صورت هرگونه تصمیم با لحاظ اعلام مذکور اتخاذ میشود.
ماده ۵۹- رسیدگی به اختلافات ناشی از اجراء این قانون و آیین نامه اجرایی آن در صلاحیت شعبه یا شعب خاصی از دادگاههای عمومی تهران میباشد که حداکثر تا شش ماه بعد از تاریخ تصویب این قانون توسط رییس قوه قضاییه تعیین میگردد. تصمیمات اداره مالکیت صنعتی توسط اشخاص ذی نفع قابل اعتراض است و دادخواست مربوط باید ظرف دو ماه از تاریخ ابلاغ تصمیم به ذی نفع و یا اطلاع او از آن، به دادگاه صالح تقدیم گردد. تجدیدنظرخواهی از آراء و نحوه رسیدگی، تابع مقررات آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی است.
ماده ۶۰- نقض حقوق مندرج در این قانون، عبارت است از معنای انجام هرگونه فعالیتی در ایران که توسط اشخاصی غیر از مالک حقوق تحت حمایت این قانون و بدون موافقت او انجام میگیرد. علاوه بر مالک حقوق تحت حمایت این قانون، هرگاه ثابت شود دارنده اجازه استفاده، از مالک درخواست کرده است تا برای خواسته معینی به دادگاه دادخواست بدهد و مالک امتناع کرده یا نتوانسته آن را انجام دهد، دادگاه میتواند علاوه بر صدور دستور جلوگیری از نقض حقوق یا نقض قریب الوقوع حقوق، به جبران خسارت مربوط نیز حکم صادر کند و یا تصمیم دیگری جهت احقاق حق اتخاذ نماید.
ماده ۶۱- هر شخصی که با علم و عمد مرتکب عملی شود که طبق مواد (۱۵)، (۲۸) و (۴۰) نقض حقوق به شمار آید یا طبق ماده (۴۷) عمل غیرقانونی تلقی شود، مجرم شناخته شده و علاوه بر جبران خسارت به پرداخت جزای نقدی از ده میلیون (۱۰٫۰۰۰٫۰۰۰) ریال تا پنجاه میلیون (۵۰٫۰۰۰٫۰۰۰) ریال یا حبس تعزیری از نود و یک روز تا شش ماه یا هر دوی آنها محکوم میشود. در دعوای مدنی راجع به نقض حقوق مالک اختراع در مواقعی که اختراع، فرآیند دستیابی به یک فرآورده باشد، درصورت وجود شرایط زیر، مسؤولیت اثبات این که فرآورده ازطریق آن فرآیند ساخته نشده است، به عهده خوانده دعوی نقض حق خواهد بود. در این صورت دادگاه درصورت ارائه اسناد و مدارک، منافع مشروع خوانده دعوی نقض حق را از جهت عدم افشاء اسرار تولیدی و تجاری وی در نظر خواهد گرفت:
- فرآورده جدید باشد.
- احتمال قوی وجود داشته باشد که فرآورده با استفاده از فرآیند مزبور ساخته شده و مالک حقوق ثبت شده علی رغم تلاشهای معقول نتوانسته است فرآیندی را که واقعاً استفاده شده، تعیین نماید.
ماده ۶۲- درصورت تعارض مفاد این قانون با مقررات مندرج در معاهدات بین المللی راجع به مالکیت صنعتی که دولت جمهوری اسلامی ایران به آنها پیوسته و یا میپیوندد، مقررات معاهدات مذکور مقدم است.
ماده ۶۳- باپیش بینی درقانون بودجه سالانه تامعادل پنجاه درصد (۵۰٪) از درآمد ارزی ناشی از اجراء مفاد کنوانسیونهای مربوط به ثبت بین المللی مالکیت صنعتی که از تاریخ تصویب این قانون عاید میگردد، برای ارتقاء و تجهیز اداره مالکیت صنعتی و ارتقاء کیفی آن در قانون بودجه سالانه اختصاص مییابد. پس از تأیید اداره مالکیت صنعتی، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است ارز مورد نیاز صاحبان ایرانی حقوق مالکیت صنعتی را جهت ثبت بین المللی این حقوق برابر تعرفههای مذکور در کنوانسیونها و مقررات بین المللی با نرخ رسمی تأمین نماید.
ماده ۶۴- آیین نامه اجرایی این قانون ظرف یک سال از تاریخ تصویب، توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تهیه و به تصویب رییس قوه قضاییه میرسد. در آیین نامه مذکور به ویژه باید تعرفه هزینههای مربوط به اظهارنامههای ثبت اختراعات و طرحهای صنعتی، ثبت علایم و علایم جمعی و تمدید ثبت آنها و جرائم تأخیر در تمدید با رعایت این قانون و مفاد کنوانسیونهای مربوط که جمهوری اسلامی ایران عضویت در آنها را پذیرفته است، تعیین شود و درصورت لزوم هر سه سال یک بار قابل تجدید نظر میباشد.
ماده ۶۵- اختراعات و علایم تجارتی که قبلاً برابر مقررات سابق ثبت شده است، معتبر بوده و مورد حمایت این قانون قرار میگیرد. در این صورت:
الف ـ درمورد اختراعات باید هزینههای سالانه مقرر در این قانون، برای مدت باقیمانده پرداخت شود.
ب ـ علایم باید درموعد مقرر در همان قانون تمدید شده و پس از تمدید براساس طبقه بندی بین المللی مجدداً طبقه بندی شود.
ماده ۶۶- از تاریخ لازم الاجراء شدن این قانون، قانون ثبت علایم و اختراعات مصوب ۱/۴/۱۳۱۰ و اصلاحات بعدی آن و آیین نامههای مربوط به آن ملغی میشود. قانون فوق مشتمل بر شصت و شش ماده در جلسه مورخ هفتم آبان ماه یکهزار و سیصد و هشتاد و شش کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی طبق اصل هشتاد و پنجم (۸۵) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصویب گردید و پس از موافقت مجلـس با اجراء آزمایشی آن به مدت پنج سـال در تـاریخ ۲۳/۱۱/۱۳۸۶ به تأیید شورای نگهبان رسید.
درباره ما
یکی از مهمترین الزامات ورود فناوریهای نوین به بازار، اطمینان از حفاظت حقوق مالکیت فکری و اثبات حق مالکیت افراد یا شرکتهای نوآور بر آنهاست. مالکیت فکری به عنوان یکی از زیرساختهای مهم توسعه فناوری بیش از یک قرن است که در دنیا مورد توجه ویژه قرار گرفته است و در این راستا، معاهدات و کنوانسیونهای فراوانی وجود دارد که همگی حاکی از اهمیت این مقوله است. عدم توجه به قوانین مالکیت فکری در بازارهای داخلی و بینالمللی میتواند خسارات زیادی را از جمله افشا شدن فناوری در بازار هدف، در پی داشته باشد.
«کانون پتنت ایران» با در نظر گرفتن نیازمندیهای کشور در زمینهٔ مالکیت فکری، اقدام به استقرار واحدهای فعال در این حوزه، در قالب یک مجموعهی متمرکز نموده است. این کانون که از سال ۱۳۸۴ به عنوان واحد مالکیت فکریِ «ستاد ویژه توسعه فناوری نانو»، فعالیت خود را آغاز نموده است، از سال ۱۳۹۳، با موافقت «معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری»، در قالب «کانون پتنت ایران»، امور مرتبط با حوزه مالکیت فکری و به ویژه ثبت اختراع را در تمامی حوزههای علم و فناوری عهدهدار شده است.
اهداف کانون پتنت ایران:
- ارتقای رتبهی علمی و فناوری کشور
- حفاظت از داراییهای فکری فناوران یا شرکتهای نوآور
- تولید ثروت از مالکیت فکری و ایجاد بازار اختراعات و کسب درآمد از آنها
- هدایت مراکز تحقیقاتی و شرکتها به سمت نوآوری قابل ثبت در بازارهای داخلی و خارجی
- توسعهی منابع انسانی متخصص در حوزهی مالکیت فکری
خدمات کانون پتنت ایران:
- ثبت اختراعات در ادارات ثبت اختراع معتبر دنیا (USPTO، EPO)
- حمایت ۹۰ درصدی از کل هزینههای ثبت اختراع در ادارات ثبت اختراع معتبر دنیا (USPTO، EPO)
- ارائه مشاوره فنی و تخصصی در زمینه نگارش متن اختراع (Draft) استاندارد
- ارزیابی درخواستهای ثبت اختراع داخلی ارجاع شده از اداره کل مالکیت صنعتی ایران
- اعطای تسهیلات قرضالحسنه ۵۰ میلیون تومانی به شرکتهای دارای پتنت خارجی
- حمایت تشویقی ۱۰ میلیون تومانی از دانشگاههای دارای پتنت در دفاتر ثبت اختراع معتبر دنیا
- ثبت علائم تجاری (برند) در داخل و خارج از کشور
- حمایت ۷۰ درصدی از هزینههای ثبت علائم تجاری برای شرکتهای دانشبنیان
- مشاوره در زمینه ثبت طرحهای صنعتی
- توانمندسازی کارشناسان دفاتر مالکیت فکری دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور
- برگزاری (سمینارها و) کارگاههای آموزشی مالکیت فکری برای دانشگاهها و شرکتهای دانشبنیان
- ارائه مشاوره فنی و تخصصی در زمینه ارزشگذاری و تجاریسازی اختراعات
- تحلیل پتنت و رصد فناوری در حوزههای تخصصی
- ایجاد بانک اطلاعات اختراعات ثبتشدهی معتبر